Diz Kireçlenmesi Nedir?

2024-06-12 13:10:37 | Prof. Dr. Çetin Işık

Diz kireçlenmesi, tıbbi adıyla osteoartrit, diz eklemindeki kıkırdağın zamanla aşınması ve bozulması sonucu oluşan dejeneratif bir eklem hastalığıdır. Genellikle yaşlanma ile birlikte ortaya çıkar, ancak eklem yaralanmaları veya aşırı kullanım da bu duruma katkıda bulunabilir.

Belirtiler

Ağrı: Dizde hareketle artan ve dinlenme ile azalan ağrı.
Şişlik: Eklemin etrafında şişlik ve iltihap.
Sertlik: Özellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra eklemde sertlik hissi.
Hareket Kısıtlılığı: Diz ekleminde hareket kısıtlılığı ve esneklik kaybı.
Krepitasyon: Diz hareket ettirildiğinde çıtırtı veya sürtünme sesleri duyulması.

Nedenler

Yaşlanma: Kıkırdağın doğal olarak aşınması yaşla birlikte artar.
Genetik Faktörler: Ailede osteoartrit öyküsü bulunması.
Eklem Yaralanmaları: Geçmişte yaşanan diz yaralanmaları veya ameliyatlar.
Aşırı Kullanım: Spor veya iş nedeniyle diz ekleminin aşırı kullanılması.
Obezite: Fazla kilo diz eklemlerine ek stres yükler.
Eklem Deformiteleri: Doğumsal veya gelişimsel eklem sorunları.

Tanı ve Teşhis

Fizik Muayene: Doktor, diz eklemini inceler ve belirtileri değerlendirir.
Görüntüleme Testleri: Röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları ile eklemdeki hasar tespit edilir.
Laboratuvar Testleri: Kan testleri ve eklem sıvısı analizi ile diğer eklem hastalıkları ekarte edilir.

Tedavi Yöntemleri

İlaç Tedavisi

Ağrı Kesiciler: Parasetamol veya non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler) ağrıyı hafifletir.
Kortikosteroid Enjeksiyonları: İltihap ve ağrıyı azaltmak için doğrudan ekleme yapılabilir.
Hiyalüronik Asit Enjeksiyonları: Eklem sıvısını artırarak kayganlığı ve hareketi iyileştirir.

Fizik Tedavi ve Egzersiz

Fizik Tedavi: Eklem hareketliliğini ve kas gücünü artıran egzersizler.
Diz Destekleri: Özel dizlikler veya bandajlar ile eklem desteği.
Egzersiz Programları: Düşük etkili aktiviteler, örneğin yüzme ve bisiklet sürme.

Cerrahi Tedavi

Artroskopi: Küçük kesilerle yapılan minimal invaziv cerrahi yöntem.
Osteotomi: Kemik hizalama ameliyatı.
Total Diz Protezi: Diz ekleminin yapay bir eklemle değiştirilmesi.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Kilo Kontrolü: Fazla kiloları vermek diz üzerindeki baskıyı azaltır.
Sağlıklı Beslenme: Eklem sağlığını destekleyen besinler tüketmek.
Düzenli Egzersiz: Eklemi destekleyen kasları güçlendirmek için düzenli egzersiz yapmak.
Eklem Koruma: Aşırı yüklenmeden kaçınmak ve uygun ayakkabı giymek.

Diz kireçlenmesi, doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile yönetilebilir. Erken tanı ve tedavi, yaşam kalitesini artırır ve diz ekleminin işlevini korur.