Diz Protezi Ameliyatı Riskleri ve Komplikasyonları

Diz Protezi Ameliyatı Riskleri ve Komplikasyonları

Diz protezi ameliyatı, ileri derece eklem bozukluklarında, kireçlenme ya da travmalarda sıklıkla tercih edilen etkili bir cerrahi yöntemdir. Yüksek başarı oranlarına sahip olmasına rağmen, her cerrahi işlemde olduğu gibi diz protezi ameliyatında da bazı riskler ve komplikasyonlar söz konusu olabilir. Bu nedenle hasta, ameliyat öncesinde bu olasılıklar hakkında detaylı şekilde bilgilendirilmelidir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Çetin Işık, diz protezi ameliyatlarının büyük oranda sorunsuz geçtiğini ancak olası komplikasyonların önceden bilinmesinin, tedavi sürecine olumlu katkılar sağlayacağını belirtmektedir.

Ameliyatın Genel Riskleri

Diz protezi ameliyatı sırasında ya da sonrasında gelişebilecek bazı genel cerrahi riskler şunlardır:

Enfeksiyon

Ameliyat sonrası en çok korkulan komplikasyonlardan biridir. Yüzeysel (ciltte) ya da derin (protez çevresinde) enfeksiyonlar olabilir.

• Belirtiler: Kızarıklık, ısı artışı, şişlik, akıntı, ateş
• Tedavi: Antibiyotik tedavisi, bazen yeniden cerrahi temizlik gerekebilir

Prof. Dr. Çetin Işık, "Enfeksiyon, nadir görülse de en ciddi sonuçlara yol açabilecek durumlardan biridir. Bu nedenle sterilizasyon ve yara bakımı büyük önem taşır" demektedir.

Kan Pıhtısı (Tromboz)

Ameliyat sonrası hareketsizlik, bacak toplardamarlarında pıhtı oluşmasına neden olabilir. Bu pıhtı, akciğerlere giderek pulmoner emboli gibi hayatı tehdit eden durumlara yol açabilir.

• Korunma: Erken mobilizasyon, kan sulandırıcı ilaçlar, varis çorapları
• Belirtiler: Baldırda ağrı, şişlik, nefes darlığı

Kanama

Ameliyat sırasında veya sonrasında oluşabilecek iç veya dış kanamalar ciddi risk oluşturabilir.

• Genellikle kan nakli gerekmez, ancak nadiren ihtiyaç duyulabilir.
• Dren ile fazla kan dışarı alınır.

Proteze Özel Komplikasyonlar

Protezin Gevşemesi

Zaman içinde protez ile kemik arasında boşluk oluşabilir. Bu durum ağrıya ve hareket kısıtlılığına neden olur.

• Genellikle uzun vadede ortaya çıkar.
• İkinci bir cerrahi (revizyon ameliyatı) gerekebilir.

Protez Çıkması veya Yerinden Oynaması

Nadiren protezin parçaları kayabilir veya yerinden çıkabilir. Bu genellikle travmaya bağlı gelişir.

• Şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığıyla kendini gösterir.
• Cerrahi müdahale gerektirir.

Eklem Sertliği ve Hareket Kısıtlılığı

Ameliyat sonrası yeterli egzersiz yapılmazsa veya yara iyileşmesi sırasında doku yapışıklıkları oluşursa eklem sertleşebilir.

• Fizik tedavi ile büyük oranda engellenebilir.
• Nadiren yeniden cerrahi gerekir.

Nerve Hasarı (Sinir Yaralanması)

Ameliyat sırasında sinirlere zarar gelmesi nadir ancak mümkün bir durumdur.

• Geçici uyuşukluk, karıncalanma veya güçsüzlük olabilir.
• Genellikle kendiliğinden iyileşir, nadiren kalıcı olabilir.

Nadiren Görülen Diğer Komplikasyonlar

Alerjik Reaksiyonlar

Kullanılan protez malzemelerine karşı vücudun alerjik tepki vermesi nadirdir.

• Metal alerjisi olan kişilerde daha sık görülebilir.
• Önceden test yapılabilir.

Kemik Kırıkları

Ameliyat sırasında veya sonrasında kemiğin zayıf alanlarında kırık oluşabilir.

• Genellikle osteoporoz hastalarında görülür.
• Ameliyat sırasında dikkatli cerrahi tekniklerle önlenebilir.

Risk Faktörlerini Artıran Durumlar

Bazı hastalar, daha yüksek komplikasyon riski taşır. 

• İleri yaş
• Şeker hastalığı
• Otoimmün hastalıklar
• Sigara ve alkol kullanımı
• Obezite
• Yetersiz beslenme
• Kan sulandırıcı ilaç kullanımı

Prof. Dr. Çetin Işık, ameliyat öncesi bu risk faktörlerinin belirlenerek gerekli önlemlerin alınmasının, komplikasyonları önemli ölçüde azalttığını vurgulamaktadır.

Komplikasyonlar Nasıl Önlenebilir?

1. Ameliyat Öncesi Hazırlık

• Kan şekeri, tansiyon ve diğer sistemik hastalıklar kontrol altına alınmalıdır.
• Protez malzemelerine karşı alerji testi yapılabilir.

2. Cerrahi Teknik ve Deneyim

• Deneyimli cerrah ve steril ameliyat ortamı riskleri ciddi şekilde azaltır.
• Robotik cerrahi gibi teknolojiler doğruluğu artırır.

3. Ameliyat Sonrası Takip

• Enfeksiyon belirtileri için dikkatli takip
• Düzenli pansuman ve yara bakımı
• Fizik tedavi ile hareket açıklığının korunması

Komplikasyon Gelişirse Ne Yapılmalı?

Bir komplikasyon geliştiğinde, erken tanı ve hızlı müdahale ile bu durumların çoğu başarıyla tedavi edilebilir. 

• Şikayetler hafife alınmamalı
• Kontroller aksatılmamalı
• Ani şişlik, ağrı ya da ateş gibi belirtilerde hemen sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır

Prof. Dr. Çetin Işık, “Komplikasyon gelişse bile erken müdahale hayat kurtarır. Bu nedenle hasta ve doktor iletişimi ameliyat sonrası da devam etmelidir” diyerek takibin önemine dikkat çeker.

 Bilinçli Hasta, Başarılı Ameliyat

Diz protezi ameliyatı, doğru planlama ve dikkatli takip ile son derece başarılı sonuçlar verebilir. Ancak olası komplikasyonlar hakkında bilinçli olmak, hem hastanın hem de hekimin alacağı önlemler açısından önemlidir. Her hastanın riski farklıdır; bu nedenle kişiye özel değerlendirme şarttır.