| Prof. Dr. Çetin Işık

Robotik Diz Protezi Sonrası Ne Zaman Hastaneden Çıkabilirim?
Robotik diz protezi, günümüzde ortopedi ve travmatoloji alanında en çok tercih edilen modern cerrahi yöntemlerden biri haline gelmiştir. Özellikle ileri düzeyde diz kireçlenmesi (osteoartrit), deformiteler ve ciddi ağrı problemi yaşayan hastalarda uygulanmaktadır. Bu ameliyat, geleneksel diz protezi yöntemlerine kıyasla daha hızlı iyileşme, daha az komplikasyon ve daha yüksek hasta memnuniyeti sağlamaktadır. Ancak hastaların en çok merak ettiği sorulardan biri, “Robotik diz protezi sonrası ne zaman hastaneden çıkabilirim?” sorusudur. Bu sorunun yanıtı,hastanın yaşı, genel sağlık durumu, ameliyatın nasıl geçtiği ve uygulanan bakım protokollerine göre değişmektedir. Bu makalede, Prof. Dr. Çetin Işık rehberliğinde bu süreci tüm yönleriyle ele alacağız.
Robotik Diz Protezi Nedir ve Neden Tercih Edilir?
Robotik diz protezi, gelişmiş görüntüleme sistemleri ve bilgisayar destekli cerrahi robotları kullanılarak yapılan, yüksek hassasiyete sahip bir ameliyat türüdür. Cerrah, ameliyat öncesinde hastanın diz yapısını 3 boyutlu olarak görüntüler ve ameliyatı kişiye özel olarak planlar. Ameliyat esnasında robotik kol yardımıyla diz protezi, en uygun açıyla ve doğru konumda yerleştirilir.
Prof. Dr. Çetin Işık, robotik cerrahinin özellikle kemik kesilerinde sağladığı milimetrik doğruluk ve bağ dengesinin ideal şekilde sağlanması nedeniyle klasik yönteme göre daha başarılı sonuçlar sunduğunu belirtmektedir.
Ameliyat Sonrası Hastanede Kalış Süresi Neye Bağlıdır?
Her hasta farklıdır ve hastanede kalış süresi kişiye özeldir. Ancak genel olarak robotik diz protezi ameliyatı sonrası hastalar, geleneksel yöntemlere göre daha kısa sürede hastaneden taburcu edilmektedir.
Hastanın Yaşı ve Genel Sağlık Durumu
İleri yaştaki hastalar veya diyabet, hipertansiyon, KOAH gibi kronik hastalıkları olan bireylerde hastanede kalış süresi biraz daha uzun olabilir. Ancak bu süre genellikle 3-5 günü geçmez.
Ameliyatın Başarısı ve Komplikasyon Gelişip Gelişmediği
Robotik cerrahinin en büyük avantajlarından biri komplikasyon riskinin oldukça düşük olmasıdır. Kanama, enfeksiyon ya da protezle ilgili mekanik bir sorun gelişmediği takdirde, hasta çok kısa sürede ayağa kalkabilir ve hastaneden çıkabilir.
Prof. Dr. Çetin Işık, ameliyatın hemen ardından yapılan kontrollerde, dizin hareket kabiliyeti, doku iyileşme süreci ve ağrı düzeyinin taburcu kararında belirleyici olduğunu vurgular.
Hastanın Mobilizasyonu (Hareket Yeteneği)
Ameliyat sonrası hastanın yürüyebilmesi, baston ya da yürüteçle de olsa ayakta durabilmesi, merdiven çıkmayı deneyebilmesi taburcu edilmesinde en önemli faktörlerden biridir. Genellikle ameliyatın ertesi günü fizyoterapist eşliğinde ilk yürüyüşler yapılır. Eğer hasta bu mobilizasyonu başarıyla gerçekleştirirse, 2-3 gün içinde taburcu edilebilir.
Robotik Diz Protezi Sonrası Hastanede Kalış Süreci
Ameliyat sonrası hastanede geçirilen süre, genellikle aşağıdaki gibi bir program izler,
İlk Gün (0. Gün)
- Hasta ameliyattan çıkar çıkmaz özel bir odaya alınır.
- Damar yolu ile ağrı kesici ve antibiyotik tedavisi başlatılır.
- Bacaklara özel pompalarla kan dolaşımı desteklenir.
- Dizin üzerine soğuk uygulama yapılır, ödem ve şişlik azaltılır.
- Ayak bileği pompa egzersizlerine başlanır.
Prof. Dr. Çetin Işık, ilk günün en kritik hedeflerinden birinin ağrının kontrol altına alınması ve damar pıhtısı oluşumunun önlenmesi olduğunu belirtir.
İkinci Gün
- Hasta, fizyoterapist eşliğinde ilk kez ayağa kaldırılır.
- Yürüteç ya da baston yardımıyla kısa mesafe yürüyüşleri yapılır.
- Diz hareket açıklığını artırmak için aktif ve pasif egzersizler başlatılır.
- Diyetisyen kontrolünde uygun bir beslenme planına geçilir.
Üçüncü Gün
- Hasta artık tek başına tuvalet ihtiyacını karşılayabilir hale gelir.
- Merdiven çıkma denemeleri yapılır.
- Dren varsa çıkarılır, pansuman yapılır.
- Taburcu için hazırlıklara başlanır.
Prof. Dr. Çetin Işık, üçüncü gün sonunda hastaların çoğunun temel ihtiyaçlarını karşılayabildiğini ve doktor kontrolünden geçtikten sonra taburcu edilebildiğini ifade etmektedir.
Taburcu Kararını Etkileyen Kriterler
Hastanın hastaneden çıkabilmesi için aşağıdaki kriterlerin yerine getirilmiş olması gerekir,
- Vücut ısısının normal seviyede olması
- Drenajın durmuş ya da kontrol altına alınmış olması
- Yaranın enfeksiyon belirtisi göstermemesi
- Ağrının oral (ağızdan) ilaçlarla kontrol edilebilmesi
- Hasta güvenli bir şekilde yürüyebiliyor olması
- Evde bakım için gerekli hazırlıkların yapılmış olması
Taburcu Olduktan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hastaneden taburcu olmak iyileşmenin tamamlandığı anlamına gelmez. Evde geçirilen ilk haftalar, en az hastanede geçirilen süre kadar önemlidir.
Egzersiz ve Fizik Tedavi
Hasta, fizyoterapist tarafından verilen egzersizleri düzenli olarak uygulamalıdır. Bu egzersizler kas gücünün geri kazanılmasını ve protezin düzgün çalışmasını sağlar.
Prof. Dr. Çetin Işık, egzersizlere ara verilmemesi gerektiğini, aksi takdirde diz hareket açıklığının azalabileceğini belirtir.
İlaç Kullanımı
Taburcu sonrası genellikle ağrı kesici, antibiyotik ve pıhtı önleyici ilaçlar reçete edilir. İlaçlar doktorun önerdiği doz ve sürede kullanılmalıdır.
Yara Bakımı
Dikişler genellikle 10-14 gün sonra alınır. Bu süre içinde yara kuru tutulmalı, pansumanlar steril yapılmalı ve enfeksiyon belirtileri izlenmelidir.
Destek Kullanımı
Yürüteç veya baston kullanımı 3-6 hafta arasında önerilir. Zamanla hasta, fizyoterapistin yönlendirmesiyle destek kullanmadan yürüyebilir.
Erken Taburcu Uygulaması (Fast Track)
Bazı hastanelerde, ameliyat sonrası 24-48 saat içinde hastaların taburcu edilmesini amaçlayan “hızlı iyileşme programları” (Fast Track) uygulanmaktadır. Bu programlarda:
- Ağrı kontrolü modern yöntemlerle sağlanır (bölgesel sinir blokları vb.)
- Hasta ilk 6 saat içinde ayağa kaldırılır
- Evde bakım ve takip sistemleri aktif olarak devreye girer
- Hastaya özel rehabilitasyon planı uygulanır
Prof. Dr. Çetin Işık, bu tür uygulamaların ancak seçilmiş hastalarda ve donanımlı merkezlerde güvenle yapılabileceğini, aksi halde risk oluşturabileceğini ifade eder.
Hangi Durumlarda Hastanede Kalış Süresi Uzayabilir?
Bazı özel durumlar nedeniyle hastanede kalış süresi uzayabilir,
- Enfeksiyon riski
- Yüksek ateş ve sistemik reaksiyonlar
- Düşük hemoglobin seviyesi nedeniyle kan transfüzyonu gerekliliği
- Mobilizasyonda zorluk
- Yaşlı hastalarda bilinç bulanıklığı ya da düşme riski
- Ek hastalıklar nedeniyle multidisipliner takip gerekliliği
Bu durumlar oluşmadığı sürece robotik diz protezi sonrası hastanede kalış süresi 2 ila 4 gün arasında değişmektedir.
Robotik Cerrahi ve Hızlı İyileşmenin İlişkisi
Robotik diz protezi, kesilerin daha küçük ve hassas yapılmasını sağladığı için dokular daha az zarar görür. Bu durum iyileşme sürecini hızlandırır, ağrı düzeyini düşürür ve hastanın hareket kabiliyetini artırır.
Prof. Dr. Çetin Işık, robotik cerrahinin iyileşme süresini kısaltmasının sadece teknolojiden değil, cerrahın deneyimi ve rehabilitasyon sürecinin kalitesinden de kaynaklandığını belirtmektedir.
Taburcu Sonrası Kontroller
Hastalar, taburcu olduktan sonra belirli aralıklarla doktor kontrolüne çağrılır. Bu kontroller,
- Yara iyileşmesini değerlendirmek
- Protezin pozisyonunu radyolojik olarak incelemek
- Egzersizlerin etkinliğini görmek
- Yeni şikayetlerin olup olmadığını tespit etmek
amacıyla yapılır.
İlk kontrol genellikle ameliyattan 10 gün sonra, ikinci kontrol 6. haftada, daha sonraki kontroller ise 3. ay ve 6. ayda gerçekleştirilir.
Hastaneden Ne Zaman Çıkarım?
Robotik diz protezi sonrası hastaların büyük çoğunluğu 2-4 gün içinde hastaneden taburcu edilmektedir. Bu süre, hastanın yaşı, genel sağlık durumu, ameliyatın seyri ve mobilizasyon kapasitesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Prof. Dr. Çetin Işık, erken taburcu olmanın ancak iyi bir planlama, doğru hasta seçimi ve güçlü bir rehabilitasyon desteği ile mümkün olduğunu belirtmekte; bu sürecin hastanın aktif katılımı ile çok daha başarılı geçtiğini vurgulamaktadır.